Ve Hayyam dile gelmiş...
“Dünyada akla değer veren yok madem,
Aklı az olanın parası çok madem,
Getir şu şarabı, alın aklımızı,
Belki böyle beğenir bizi el alem!”

Ömer Hayyam’ın bu esprili rubaisi ile başlamak istedim şarapla ilgili yolculuğumuza. Çünkü Hayyam, şaraba en çok önem veren kişilerden olmuştur, tarih boyunca. Onun bilgeliği, yeteneği, aydınlığı hep şarapla beslenmiştir. Her ne kadar yemek kültürümüze, sofralarımıza yeni yeni katılmaya başlasa da, yeni neslin şaraba gecikmiş ilgiyi esirgemeyeceğine inancım sonsuz.
İyi ve güzel olan her şeyde olduğu gibi şarap da, çok uzun süren ve çok zahmetli bir süreçten sonra sofralarımıza ulaşıyor. Öyle ki, içtiğiniz iyi bir şarabın her yudumunda bu emeği, bu sabrı, bu tutkuyu hissedebiliyorsunuz. Bir üzümün, üzüm olabilmek için bağlarda bağcıyla yaşadığı maceraları, bağcının üzümü adam etmek için sürdürdüğü disiplini anlatmak öyle birkaç cümleye sığmıyor maalesef.
İyi bir şarap için iyi bir üzüm gerekiyor önce. Çok zahmetli bir iş üzüm yetiştirmek. Emeğinizi toprağın kaprisli kollarına bırakıyorsunuz, onu güneşin sımsıcak samimiyetinde ısıtsın istiyorsunuz. Sonra haylaz yağmur, doğru zamanda yağsın diye dua ediyorsunuz. Çünkü sonbaharda bağınızı, o sihirli lezzet tanecikleriyle bezenmiş görmek istiyorsunuz. Yaprakların arasından size bakan her salkım, bunca emeği, sabrı, yorgunluğu unutturuveriyor.
Sonra bağbozumu geliyor ve her tekine tutkuyla bağlandığınız inci taneleri bir bir yuvadan uçuyor, sihirli bir iksir olmak için… Ama biliyorsunuz ki, yetiştirdiğiniz her üzüm tanesi bir gün şarap olup, dost sofralarda sıcak sohbetlere dönüşecek, sevgileri birleştirecek, barışın habercisi olacak. İşte o zaman değiyor bunca zahmete.
İnsanoğlunun tarıma başlamasıyla hemen hemen aynı zamana denk gelir üzüm ve şarapla buluşması. Kafkaslarla Mezopotamya arasında kalan bölgede doğup, kısa zamanda Anadolu’nun her noktasına yayılmış ve zamanla soluğu Akdeniz’de almıştır. Akdeniz kültürü ve mutfağı ile o denli özdeşleşmiştir ki, Akdeniz insanı şarabı, evinden, sofrasından, mahzeninden eksik etmez olmuştur.
İnsanoğlu şaraba öylesine önem vermiş ki vaktiyle, savaş zamanı sığınak olarak inşa ettikleri yer altı şehirlerinde bile, şarabı muhafaza edecekleri yerleri düşünmeyi ihmal etmemişler.
Yazının başında da söylediğim gibi, bizim sofralarımıza yeni yeni katılmaya başlayan şarap, son zamanlarda birçok kişi için yeni bir hobi halini almıştır. Şarabın sadece şaraptan anlayanlarca tüketilebileceği ve bir burjuva içeceği olduğuna olan inanç yıkılmış ve her meraklı burun kendini, şarap kadehini koklarken bulmuştur. Bu da şarap kültürünün yaygınlaşmasına, Türk insanının şaraptan korkmamasına sebep olmuştur.
Yıllar önce Atina’da bir aile ziyaretinde içtim ilk “ev şarabını” ve hayran kaldım. Unutamadım yıllarca. En sonunda bir gün koyuldum kendi ev şarabı macerama… Acemi şansıyla sonuç mükemmele yakındı ama, zor inandırdım dostlarımı kendi yaptığıma. Sonra öğrendim ki yalnız değilmişim, çok varmış benim gibi kendi şarabına tutkun olan.

Daha nice şarap sohbetlerinde buluşmak ümidi ile, “evinizden sağlık, damağınızdan lezzet eksik olmasın.”